(សិង្ហបុរី)៖ ក្រសួងការបរទេសចិនបានប្រកាសថា ប្រទេសចិនបានដាក់ចេញនូវ “ទិដ្ឋាការអាស៊ាន” ពិសេសសម្រាប់បុគ្គលិកធុរកិច្ចមកពីប្រទេសទាំង១០ (សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍) និងអ្នកសង្កេត ការណ៍អាស៊ានទីម័រខាងកើត។ប្រទេសសមាជិកអាស៊ានមាន កម្ពុជា ឥណ្ឌូនេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន សិង្ហបុរី ថៃ ប្រ៊ុយណេ វៀតណាម ឡាវ មីយ៉ាន់ម៉ា។អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន លោក Lin Jian បាននិយាយនៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយថា ជាមួយនឹងដំណើរទស្សនកិច្ចជាញឹកញាប់រវាងប្រជាជននៃប្រទេសចិន និងបណ្តាប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ គ្រោងការណ៍ថ្មីនេះមានគោលបំណង "ជួយសម្រួលដល់ការធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ព្រំដែន បន្ថែមទៀត នៅក្នុងតំបន់" ។គម្រោង “ទិដ្ឋាការអាស៊ាន” ថ្មីនេះ ធ្វើឡើងនៅលើកិច្ចព្រមព្រៀងគ្មានទិដ្ឋាការដែលមានស្រាប់ ដែលចិន មានជាមួយប្រទេសក្នុងតំបន់ រួមមានសិង្ហបុរី ថៃ និងម៉ាឡេស៊ី។ប្រជាជនសិង្ហបុរី និងពលរដ្ឋចិន បច្ចុប្បន្នរីករាយនឹងការរៀបចំការធ្វើដំណើរដោយគ្មានទិដ្ឋាការ ទៅវិញ ទៅមកក្នុងរយៈពេល30ថ្ងៃ ក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងដែលបានចូលជាធរមានកាលពីខែកុម្ភៈឆ្នាំមុន៕

(ភ្នំពេញ)៖ ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ អង្គការដៃគូ អង្គការ​វិជ្ជាជីវៈ វិស័យឯកជន អាណាព្យាបាល និងកុមារសរុបប្រមាណ ៤០០នាក់ នៅថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ បានប្រារព្ធ​ពិធី​អបអរសាទរ​ពិធី​សំខាន់ៗ​ចំនួន ៣ព្រមគ្នា ដែលទី១ ខួបលើកទី៧៦ ទិវាកុមារអន្តរជាតិ ១មិថុនា ក្រោមប្រធានបទ «បញ្ឈប់អំពើហិង្សាលើកុមារគ្រប់ទម្រង់ គឺជា​ការ​អភិវឌ្ឍ​ធនធានមនុស្សប្រកបដោយចីរភាព» ទី២ ខួបលើកទី២៤ ទិវា​ពិភពលោក​ប្រឆាំងពលកម្មកុមារ ១២មិថុនា ក្រោមប្រធានបទ «លើក​កម្ពស់​ការងារ​សមរម្យ​សម្រាប់​កម្មករ​និយោជិត​វ័យក្មេង​នៅគ្រប់​ខ្សែ​ច្រវាក់​ផលិតកម្ម ដើម្បីធានាកំណើនប្រកបដោយចីរភាព និងភាពធន់» និងទី៣ ទិវាកុមារកម្ពុជាឆ្នាំ២០២៥ នៅទីស្ដីការក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ។ កម្មវិធីដ៏អធិកអធមនេះ មានការអញ្ជើញចូលរួមជាអធិបតីពីលោកជំទាវ សុវណ្ណ វណ្ណារតន៍ រដ្ឋលេខាធិការប្រចាំការ តំណាងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ឯកឧត្តម ហេង សួរ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ និងជា​ប្រធាន​គណៈកម្មាធិការជាតិប្រឆាំងពលកម្មកុមារ, អង្គការអន្តរជាតិខាងការងារ (ILO), អង្គការទស្សនៈពិភពលោក (World Vision), តំណាង​អន្តរ​ក្រសួង​ស្ថាប័ន​នៃគណៈកម្មការប្រឆាំងពលកម្មកុមារ, អង្គការវិជ្ជាជីវៈ, វិស័យ​ឯកជន, លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ អាណាព្យាបាល និងកុមារសរុបប្រមាណ ៤០០រូប។ថ្លែងនៅក្នុងអង្គពិធី លោកជំទាវប្រចាំការ បានគូសបញ្ជាក់ថា ការ​លុប​បំបាត់​ទម្រង់ធ្ងន់ធ្ងរនៃពលកម្មកុមារ គឺជាការងារ​អាទិភាព​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា និងត្រូវបាន​ចាត់ទុក​ជាផ្នែកមួយ​ដ៏សំខាន់​នៅក្នុង​ការ​អនុវត្ត​អនុសញ្ញាស្ដីពីសិទ្ធិកុមារ និងអនុសញ្ញា​ស្នូលទាំង​ប្រាំបី​របស់​អង្គការ​អន្តរជាតិ​ខាងការងារ (ILO) សំដៅការពារសិទ្ធិ និងឧត្តម​ប្រយោជន៍​សម្រាប់​កុមារ លើកកម្ពស់សិទ្ធិការងាររបស់កម្មករនិយោជិតវ័យក្មេង និងការទប់ស្កាត់ការប្រើប្រាស់ពលកម្មកុមារនៅគ្រប់ខ្សែច្រវាក់ផលិតកម្ម។ បន្ថែមពីនេះ លោកជំទាវប្រចាំការ បានបញ្ជាក់ថា ការរៀប​ចំទិវាពិភព​លោក​​ប្រឆាំង​ពលកម្មកុមារ ធ្វើឡើងនៅក្នុង​គោលបំណង​សំខាន់ៗ​ចំនួន​បីរួ​មមាន (១) ជំរុញចលនាសង្គមប្រឆាំងនឹងពលកម្មកុមារ ដើម្បី​បំផុស​ការចូល​រួម​ក្នុងការបង្ការ និងទប់ស្កាត់ការប្រើប្រាស់ពលកម្មកុមារ តាមរយៈ​ការលើក​កម្ពស់ការ​យល់ដឹង​ដល់សាធារណ​ជនឱ្យកាន់​តែយល់​ច្បាស់​ពីបញ្ហា​ពលកម្មកុមារ (២) ជំរុញកិច្ច​សហការ​ពីគ្រប់ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ក្នុងការ​ចូលរួម​បង្ការ និងទប់ស្កាត់ការប្រើប្រាស់ពលកម្មកុមារ និងលុប​បំបាត់​ទម្រង់​ធ្ងន់ធ្ងរ​នៃពលកម្មកុមារ និង(៣) បង្ហាញពីវឌ្ឍនភាព និងសមិទ្ធ​ផល​ដែល​សម្រេចបានរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការកាត់បន្ថយពលកម្មកុមារ និងលុប​បំបាត់ទម្រង់ធ្ងន់ធ្ងរនៃពលកម្មកុមារ។ជាមួយគ្នានេះ លោកជំទាវប្រចាំការ ក៏បានថ្លែង​អំណរគុណ​ដល់គ្រប់​ភាគីពាក់ព័ន្ធ​ដែល​ចូលរួម​អនុវត្តផែន​ការសកម្មភាព​ជាតិ​ស្ដីពីការ​កាត់បន្ថយ​ពលកម្មកុមារ និងការលុបបំបាត់ទម្រង់ធ្ងន់ធ្ងរបំផុតនៃពលកម្មកុមារ ២០១៦-២០២៥ ជាមួយនឹងលទ្ធផលគួរជាទីមោទនៈ។ សម្រាប់លោកជំទាវ សមិទ្ធផលទាំងនេះ គឺជាការឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ពីកិច្ចខិតខំប្រឹង​ប្រែង​អស់​ពីកម្លាំង​កាយ កម្លាំងចិត្ត ប្រាជ្ញាស្មារតី ប្រកបដោយ​ទំនួលខុស​ត្រូវខ្ពស់​របស់​គ្រប់​ក្រសួង ស្ថាប័ន ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលជាតិ និងអន្តរជាតិ​ដែល​មានមនសិការមុតមាំក្នុងការចូលរួមជាធ្លុងមួយ ក្នុងកិច្ចខិត​ខំប្រឹង​ប្រែង​លើកកម្ពស់សិទ្ធិ និងឧត្តមប្រយោជន៍របស់កុមារ ជាពិសេស ការ​បង្កើន​ស្មារតី​យកចិត្តទុកដាក់​ខ្ពស់ក្នុងការ​លុបបំបាត់​ទម្រង់ធ្ងន់ធ្ងរ​នៃពលកម្មកុមារ និងបន្ត​សកម្មភាពនានា​ដែលគាំទ្រដល់​ការអនុវត្ត​គោលនយោបាយ​របស់រាជរដ្ឋាភិបាល​ឆ្ពោះទៅការបញ្ចប់​ពលកម្មកុមារ​នៅកម្ពុជា ដូចមានចែង​នៅក្នុងគោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​សកលប្រកប​ដោយចីរភាព។ សូមបញ្ជាក់ថា ក្រៅពីការឡើងថ្លែងសុន្ទរកថាពីគណៈអធិបតី ក៏មានការ​ប្រគល់បណ្ណសរសើរ និងលិខិតថ្លែងអំណរគុណនូវចលនាប្រឡងប្រណាំង «សហគ្រាសមួយជាសហគមន៍សុខសាន្តមួយ» ទៅដល់វិស័យឯកជន​ដែលបានចូលរួមជាចលនាជាតិជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្នុងការមិនប្រើប្រាស់ពលកម្មកុមារផងដែរ៕

(ភ្នំពេញ) នៅរសៀលថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ ឯកឧត្តម នាយឧត្តមសេនីយ៍ ទៀ សីហា ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ បានជួបពិភាក្សាជាមួយឯកឧត្តម Phumtham Wechayachai ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិថៃ អំពីភាពតានតឹងតាមព្រំដែន ដែលបានប្រព្រឹត្តទៅនៅស្រុកអារញ្ញប្រថេត ខេត្តស្រះកែវ ព្រះរាជាណាចក្រថៃ ជាលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំ យើងបាន៖- ឯកភាពកាត់បន្ថយភាពតានតឹង ដោយភាគីយើងទាំងពីរ បានរក្សាការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាទៅវិញទៅមក ការយោគយល់គ្នា និងរក្សាការសន្ទនាដោយសន្តិវិធីទៅថ្ងៃខាងមុខទៀត ក្នុងគោលបំណង ចៀសវាងការប៉ះទង្គិចយោធាគ្នា កម្ពុជា-ថៃ។- ចំនុចភាគីថៃ បានស្នើសុំឲ្យកម្ពុជាដកកងទ័ពចេញពីទីតាំងឈរជើងនៅតំបន់មុំបីដែលប្រយុទ្ធគ្នាកាលពីថ្ងៃទី២៨ ឧសភាកន្លងទៅ ភាគីកម្ពុជាបដិសេធមិនទទួលយកការស្នើសុំនោះទេ ព្រោះទីតាំងខាងលើ ជាទីតាំងស្ថិតក្នុងដែនអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជា ដែលបានឈរជើងជាអចិន្ត្រៃយ៍តាំងពីដើមរៀងមក ។ ភាគីកម្ពុជា មិនអាចថយពីទីតាំងដែលកងទ័ពកម្ពុជាបានឈរជើងជាយូរណាស់មកហើយ និងដែលស្ថិតក្នុងដែនអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជា បានឡើយ។ - ដរាបណាភាគីថៃ នៅប្រើ ផែនទីខុសគ្នា មាត្រដ្ឋានខុសគ្នា នោះយើងនឹងមិនអាចរកចំនុចកណ្តាលក្នុងការថែរក្សាស្ថិរភាពព្រំដែនបានឡើយ។ ភាគីកម្ពុជា នៅតែប្រកាន់ស្មារតី នៃការគោរពអនុស្សរណៈ នៃការយោគយល់គ្នា ឆ្នាំ២០០០ (MOU 2000) ដូចដែលមានកន្លងមក។ ហេតុនេះហើយ បានជាភាគីកម្ពុជា សម្រេចចិត្ត រៀបចំសំណុំរឿងបញ្ជូនវិវាទតំបន់ទាំង៤ (តំបន់មុំបី ប្រាសាទតាមាន់ធំ ប្រាសាទតាមាន់តូច និងប្រាសាទតាក្របី) ទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ(ICJ) នៅទីក្រុងឡាអេ ដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះ និងកំណត់ព្រំដែនជាក់លាក់។ កម្ពុជា មានបំណងទទួលយកតែសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងតម្កល់ប្រយោជន៍ប្រជាជនយើងទាំងសងខាងជាធំ។ ក្នុងនោះភាគីថៃ ក៏បានបង្ហាញពីការគោរពសិទ្ធិកម្ពុជា ក្នុងការដាក់ចំណុចទាំង៤ ទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ(ICJ) ។ យើងក៏បានឯកភាពគ្នាក្នុងការបន្តយន្តការចរចាក្នុងកិច្ចប្រជុំ GBC/JBC/RBC ទៅលើចំណុចដទៃៗទៀតនាថ្ងៃខាងមុខ។ ភាគីថៃ ក៏បានបញ្ជាក់ និងច្រានចោលរាល់ព័ត៌មានអុចអាល និងរុញស្ថានការណ៍ ដែលបាននឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់សន្តិអារម្មណ៍កងទ័ពយើងទាំងពីរ និងប្រជាជនយើងទាំងពីរ ដូចជាការលើកឡើងពីការបិទច្រកព្រំដែនអន្តរជាតិ, ការលុបកិច្ចប្រជុំJBC និងព័ត៌មានផ្សេងៗទៀតក្រៅផ្លូវការ។នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជានៅមុននេះបន្តិច៕ 

(អន្តរជាតិ)៖ នាយករដ្ឋមន្រ្តី លោកស្រី Paetongtarn Shinawatra បានបញ្ជាក់ថា ស្ថានភាពនៅតាមព្រំដែន កម្ពុជា-ថៃ នៅតែស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រង ដោយបដិសេធមិនអោយមានការបែកបាក់រវាងរដ្ឋាភិបាល និងយោធានោះទេ។លោកស្រីបានបន្ថែមថាការសម្រេចចិត្តណាមួយដើម្បីចូលរួមក្នុងជម្លោះនឹងត្រូវទុកឱ្យមេបញ្ជាការយោធាអ្នកសម្រេច ប៉ុន្តែបានរំលឹកឡើងវិញថា អាទិភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលគឺការដោះស្រាយភាពតានតឹង តាម រយៈមធ្យោបាយសន្តិវិធី។ថ្លែងបន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិ (NSC) ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ នៅថ្ងៃសុក្រនេះ លោកស្រី Paetongtarn បាននិយាយថា ផែនការប្រឈមនឹងកើតមាន។ លោកស្រីបានកត់សម្គាល់ថា ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ លោក Phumtham Wechayachai បានពិភាក្សាជាមួយសមភាគីកម្ពុជារួចហើយ ហើយស្ថានភាពទាំងមូលនៅ តែមានស្ថិរភាព។ ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ - ទាំងយោធា និងរដ្ឋាភិបាល - កំពុងធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធ ជាមួយគ្នា។ លោកស្រីបានបន្ថែមថា មិនមានជម្លោះរវាងយោធា និងរដ្ឋាភិបាលថៃ ទេ។ យើងដឹង ពីទំនួលខុសត្រូវរៀងៗខ្លួន និងរក្សាការសម្របសម្រួលដ៏ល្អ"។ គន្លឹះគឺការរួបរួម។ យើងមិនចង់បានពាក្យចចាមអារ៉ាមដែលបង្ហាញពីការបែងចែករវាងរដ្ឋាភិបាល និងកងកម្លាំងប្រដាប់ អាវុធទេ ព្រោះវាមិនមែនជាការពិតទេ។ យោធាគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងដល់រដ្ឋាភិបាល។នាងបាននិយាយថា ភាគីកម្ពុជា និងថៃ កំពុងទំនាក់ទំនងគ្នាយ៉ាងល្អ ហើយយោធាបានបញ្ជាក់ ពីការត្រៀមខ្លួនសម្រាប់គ្រប់សេណារីយ៉ូ៕

(ចិន)៖ អាជ្ញាធរសុខាភិបាលក្នុងខេត្តស៊ីឈួន ភាគនិរតីនៃប្រទេសចិនកំពុងស្នើសុំពន្យាពេលការឈប់សម្រាក អាពាហ៍ពិពាហ៍រហូតដល់ 25 ថ្ងៃ និងការឈប់សម្រាកលំហែមាតុភាពរហូតដល់ 150 ថ្ងៃ ដើម្បីជួយបង្កើត "សង្គមដែលងាយស្រួលមានកូន" ដែលបង្កើនចំនួនប្រជាជនរបស់ប្រទេស។ការផ្លាស់ប្តូរនេះកើតឡើងនៅពេលដែលរដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រទេសចិនតស៊ូក្នុងការជំរុញអត្រាកំណើតនៅក្នុងមហាសេដ្ឋកិច្ចទីពីររបស់ពិភពលោក។ ចំនួនប្រជាជនរបស់ប្រទេសចិនបានធ្លាក់ចុះបីឆ្នាំជាប់គ្នាក្នុងឆ្នាំ 2024 ហើយអ្នកជំនាញបានព្រមានថាការធ្លាក់ចុះនេះនឹងបន្តកាន់តែអាក្រក់ទៅៗ។គណៈកម្មការសុខាភិបាលខេត្តស៊ីឈួន ដែលបានបោះពុម្ពផ្សាយសេចក្តីព្រាងនៅលើគេហទំព័ររបស់ខ្លួនកំពុងស្វែង រកមតិសាធារណៈ និងមតិយោបល់ពីថ្ងៃទី 30 ខែឧសភាដល់ថ្ងៃទី 30 ខែមិថុនា។ ខេត្តស៊ីឈួនមានប្រជាជនចំនួន 84 លាននាក់ ច្រើនជាងប្រទេសភាគច្រើនរួមទាំងប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ និងចក្រភពអង់គ្លេស។ សំណើនេះនឹងបន្តការឈប់ សម្រាកអាពាហ៍ពិពាហ៍ចំនួន 400% ពីរយៈពេលប្រាំថ្ងៃដែលបានផ្តល់ឱ្យនាពេលបច្ចុប្បន្ន និងច្រើនជាងទ្វេដងនៃរយៈពេលឈប់សម្រាកលំហែមាតុភាពដែលមានស្រាប់ 60 ថ្ងៃ។ អាជ្ញាធរបាននិយាយថា Sichuan ក៏គ្រោងនឹងបន្តការឈប់សំរាកលំហែមាតុភាពដល់ 30 ថ្ងៃ ពី 20 ថ្ងៃ ដើម្បី "សម្រួលដល់ការមើលថែ បុរសសម្រាប់ប្រពន្ធរបស់ពួកគេក្រោយពេលសម្រាលកូន និងជួយតស៊ូមតិឱ្យប្តីប្រពន្ធចែករំលែកនូវទំនួលខុស ត្រូវក្នុងការចិញ្ចឹមកូន"។ ខេត្តនេះបានក្លាយជាផ្នែកមួយនៃការរីកចំរើនជាងនៅក្នុងប្រទេសចិន។ វាបានអនុញ្ញាតឱ្យស្ត្រីមិនទាន់រៀបការអាចទទួលបានការព្យាបាល IVF ហើយនៅឆ្នាំ 2023 អាជ្ញាធរនៅទីនោះបានប្រកាសថាបុគ្គលដែលមិនទាន់រៀបការនឹងមានសិទ្ធិទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ដែលបានបម្រុងទុកសម្រាប់គូស្វាមីភរិយា។អត្រាកំណើតរបស់ប្រទេសចិនបាននិងកំពុងធ្លាក់ចុះអស់ជាច្រើនទសវត្សរ៍មកហើយ ដោយសារគោលនយោបាយមានកូនតែមួយដែលចិនបានអនុវត្តពីឆ្នាំ ១៩៨០ ដល់ឆ្នាំ ២០១៥ ព្រមទាំងការធ្វើទីក្រុងយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ការចំណាយខ្ពស់នៃការថែទាំកុមារ និងការអប់រំ ក៏ដូចជាភាពមិនប្រាកដប្រជានៃការងារ និងសេដ្ឋកិច្ចដែលធ្លាក់ចុះ ក៏បានបង្អាក់ទឹកចិត្តយុវជនចិនជាច្រើនមិនឱ្យរៀបការ និងចាប់ផ្តើមគ្រួសារ។អាជ្ញាធរបានដាក់ចេញនូវវិធានការ "មិត្តភាពសម្រាប់ការមានកូន" ជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងឆ្នាំ 2024 ដើម្បីកាត់បន្ថយបញ្ហាប្រឈមនៃការមានជនជាតិចិនប្រហែល 300 លាននាក់ដែលរំពឹងថា នឹងចូលនិវត្តន៍នៅក្នុងទសវត្សរ៍ខាងមុខនេះ ដែលស្មើនឹងចំនួនប្រជាជនអាមេរិកស្ទើរតែទាំងមូល។វិធានការនានារួមមានការជំរុញឱ្យមហាវិទ្យាល័យ និងសាកលវិទ្យាល័យរបស់ប្រទេសចិនផ្តល់ "ការអប់រំស្នេហា" ដើម្បីបញ្ជាក់ពីទស្សនៈវិជ្ជមានលើអាពាហ៍ពិពាហ៍ ស្នេហា ការមានកូន និងគ្រួសារ។កាលពីខែវិច្ឆិកា ក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋ ឬគណៈរដ្ឋមន្ត្រីរបស់ប្រទេសចិនបានប្រមូលផ្តុំរដ្ឋាភិបាលក្នុងតំបន់ឱ្យដឹក នាំធនធានឆ្ពោះទៅរកការដោះស្រាយវិបត្តិប្រជាជនរបស់ប្រទេសចិន និងផ្សព្វផ្សាយការគោរពចំពោះការបង្កើតកូន និងអាពាហ៍ពិពាហ៍ "នៅអាយុត្រឹមត្រូវ" ។ ទិន្នន័យបានបង្ហាញថា គូស្វាមីភរិយាជាង 2.6 លានគូបានដាក់ពាក្យលែងលះកាលពីឆ្នាំមុន កើនឡើង 1.1% ពី 2.59 លានក្នុងឆ្នាំ 2023 ៕

(អន្តរជាតិ)៖ ការទស្សន៍ទាយបានចាប់ផ្តើម ថាតើអ្នកណានឹងបន្តតំណែងឧត្តមសេនីយឯក Boonsin Padklang ជាមេទ័ពភូមិភាគថៃ របស់ប្រទេសថៃ បន្ទាប់ពីមានការបញ្ជាក់ពីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ Phumtham Wechayachai ថាមេទ័ពភូមិភាគ២ នឹងត្រូវចាកចេញពីតំណែងនៅចុងខែកញ្ញា។ការការជជែកវែកញែកថា មេទ័ពនេះ ត្រូវដកចេញពីតំណែង។ ការ​សន្និដ្ឋាន​នេះ​បាន​ធ្វើ​ឡើង ​បន្ទាប់​ពី​មាន​ឧប្បត្តិហេតុ​យោធា​នៅតំបន់មុំបី ​ កន្លែង​ដែល​ទាហាន​ថៃ និង​កម្ពុជា​បាន​ប៉ះ​ទង្គិច​គ្នា ហើយជា ការឆ្លើយតប លោក Boonsin បានស្នើឱ្យបិទព្រំដែនបណ្តោះអាសន្ន និង បង្កើន ការត្រួតពិនិត្យមូលដ្ឋាន យោធានៅតាមព្រំដែន។ ការឆ្លើយតបយ៉ាងគឃ្លើនរបស់លោក Boonsin ត្រូវបានគេរាយការណ៍ថា បានធ្វើឱ្យអតីតនាយក រដ្ឋមន្ត្រីថាក់ស៊ីន ស៊ីណាវ៉ាត្រា ខកចិត្តជាខ្លាំង។ ក្រោយ មានពាក្យចចាមអារ៉ាមបាន ផ្សព្វផ្សាយថា រដ្ឋាភិបាលនឹងដកលោក Boonsin ចេញពីមុខតំណែង មុនកាលកំណត់ ដោយសារតែការឆ្លើយតបយ៉ាងរហ័សពេក និងតឹងរ៉ឹងរបស់មេទ័ពរូបនេះ ចំពោះការប៉ះ ទង្គិចគ្នានាពេលថ្មីៗនេះ ជាមួយកងទ័ពកម្ពុជា។ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ លោក Phumtham បានបញ្ជាក់ថា មេទ័ពរូបនេះ ចូលនិវត្តន៍តាមកាលវិភាគក្នុងរយៈពេល 4 ខែ មិនមែនត្រូវបានគេដកចេញពីតំណែងមុនកំណត់ ទេ ការចូលនិវត្តន៍របស់គាត់នៅថ្ងៃទី 1 ខែតុលា និងតម្រូវឱ្យមានការតែងតាំងអ្នកស្នងតំណែង៕

(ចំណេះដឹង)៖ តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ឬហៅជាអក្សរកាត់ថា ICJ គឺជា ទីស្តីការរដ្ឋធំបំផុតនៃ អង្គការសហប្រជាជាតិ (UN) ដែលមានអំណាចក្នុងការដោះស្រាយវិវាទច្បាប់រវាង រដ្ឋ ឬ ប្រទេស ដែលជាសមាជិក អង្គការសហប្រជាជាតិ។ យ៉ាងណាមិញ នាពេលថ្មីៗនេះមានការចាប់អារម្មណ៍ជាថ្មីម្ដងទៀតទាក់ទងនឹងតួនាទីសំខាន់ៗរបស់តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ បន្ទាប់ពីកម្ពុជាបានដាក់សំណើរដើម្បីដោះស្រាយជម្លោះព្រំដែនជាមួយថៃ។ ជាក់ស្ដែង ក្នុងនោះគេហទំព័រហ្វេសប៊ុកឈ្មោះ Khmer Knowledge ក៏បានស្រាវជ្រាវ និងចែករំលែកឱ្យដឹង អំពីតួនាទីសំខាន់ៗរបស់ តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ យ៉ាងដូច្នេះថា៖តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (ICJ) គឺជាស្ថាប័នតុលាការដ៏សំខាន់របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ តួនាទីសំខាន់ៗរបស់ ICJ រួមមាន៖១.ដោះស្រាយវិវាទផ្លូវច្បាប់រវាងរដ្ឋ: នេះជាតួនាទីចម្បងរបស់ ICJ។ តុលាការនេះដោះស្រាយតែវិវាទរវាងប្រទេសនិងប្រទេសប៉ុណ្ណោះ មិនមែនរវាងបុគ្គល ឬអង្គការទេ។ វិវាទទាំងនេះអាចទាក់ទងនឹងបញ្ហាព្រំដែន ដែនសមុទ្រ អធិបតេយ្យភាពទឹកដី ការប្រើប្រាស់កម្លាំង ការរំលោភច្បាប់មនុស្សធម៌អន្តរជាតិ ការបកស្រាយសន្ធិសញ្ញា និងបញ្ហាជាច្រើនទៀត។ ភាគីជម្លោះត្រូវតែយល់ព្រមដាក់រឿងក្ដីរបស់ពួកគេទៅកាន់ ICJ ទើបតុលាការមានសិទ្ធិអំណាចដោះស្រាយ។២.ផ្ដល់យោបល់ប្រឹក្សាផ្លូវច្បាប់: ICJ អាចផ្ដល់យោបល់ប្រឹក្សាលើសំណួរផ្លូវច្បាប់ដែលត្រូវបានស្នើសុំដោយស្ថាប័នសំខាន់ៗរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (ដូចជា មហាសន្និបាត ឬក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ) និងភ្នាក់ងារឯកទេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ យោបល់ទាំងនេះមិនមែនជាការសម្រេចចងកាតព្វកិច្ចដូចសាលក្រមទេ ប៉ុន្តែវាមានទម្ងន់ផ្លូវច្បាប់ខ្ពស់ និងជួយបំភ្លឺច្បាប់អន្តរជាតិ។៣.ថែរក្សាសន្តិភាព និងសន្តិសុខអន្តរជាតិ: តាមរយៈការដោះស្រាយវិវាទដោយសន្តិវិធី និងការបកស្រាយច្បាប់អន្តរជាតិ ICJ រួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការកាត់បន្ថយភាពតានតឹង និងរក្សាសន្តិភាព និងសន្តិសុខនៅក្នុងពិភពលោក។ចំណុចសំខាន់ៗមួយចំនួនទៀតអំពី ICJ:-ទីតាំង: មានទីតាំងនៅវិមានសន្តិភាព Peace Palace ក្នុងទីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់។-ចៅក្រម: មានចៅក្រមចំនួន ១៥ រូប ដែលត្រូវបានជ្រើសរើសដោយមហាសន្និបាត និងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ សម្រាប់អាណត្តិ ៩ ឆ្នាំ។-សាលក្រម: សាលក្រមរបស់ ICJ គឺចុងក្រោយ និងមានកាតព្វកិច្ចចំពោះភាគីជម្លោះ ហើយមិនអាចប្តឹងឧទ្ធរណ៍បានទេ។ ប្រសិនបើរដ្ឋណាមួយមិនអនុវត្តតាមសាលក្រម ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអាចពិចារណាដាក់វិធានការដើម្បីធានាការអនុវត្ត។សរុបមក ICJ គឺជាសសរស្តម្ភដ៏សំខាន់មួយនៃប្រព័ន្ធច្បាប់អន្តរជាតិ ដែលដើរតួនាទីជាតុលាការកំពូលសម្រាប់ដោះស្រាយជម្លោះរវាងរដ្ឋ និងជាអ្នកបកស្រាយច្បាប់អន្តរជាតិ។តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (ICJ) ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៤៥ ដោយធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ (UN Charter)។ តុលាការនេះបានចាប់ផ្ដើមដំណើរការជាផ្លូវការនៅ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៤៦។ប្រទេសដែលជាសមាជិកនៃ តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (ICJ) គឺជា ប្រទេសសមាជិកទាំងអស់របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UN)។បច្ចុប្បន្ន មាន ១៩៣ ប្រទេស ដែលជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិ ដូច្នេះប្រទេសទាំង ១៩៣ នេះក៏ជាភាគីនៃធម្មនុញ្ញ ICJ ផងដែរ។ នេះមានន័យថា ពួកគេមានសិទ្ធិចូលរួមក្នុងសំណុំរឿងនៅចំពោះមុខតុលាការ ICJ ។គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ការចូលរួមជាសមាជិករបស់ UN ធ្វើឲ្យប្រទេសនីមួយៗក្លាយជាភាគីនៃលក្ខន្តិកៈរបស់ ICJ ដោយស្វ័យប្រវត្តិ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ដើម្បីឱ្យ ICJ មានយុត្តាធិការលើវិវាទណាមួយ ប្រទេសដែលពាក់ព័ន្ធត្រូវតែ យល់ព្រម ដាក់រឿងក្ដីរបស់ពួកគេទៅកាន់តុលាការនេះ៕

(ថៃ)៖ អ្នកជាតិនិយមថៃ ដែលជាក្រុមបណ្ដាញសិស្សនិស្សិត និងប្រជាជនកំណែទម្រង់ប្រទេសថៃ (កប.ទ.) ដឹកនាំដោយលោក ភីឈីត ឆៃយ៉ាមង្គល (Pichit Chaimongkol) មេដឹកនាំ កប.ទ. បានធ្វើដំណើរមក ប្រមូលផ្ដុំគ្នាធ្វើបាតុកម្មតវ៉ានៅមុខស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំថៃ បង្ហាញជំហររដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចេតនាបង្កការប្រេះឆាក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ នេះបើយោងតាមការបង្ហោះរបស់សារព័ត៌មាន Thairath។យោងតាមអត្ថន័យនៃការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានថៃ Thai PBS៖ «ក្រុមបាតុករ បានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅខាងមុខស្ថានទូតព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាប្រចាំប្រទេសថៃ ស្រុក Wang Thonglang ទីក្រុងបាងកក ដើម្បីធ្វើបាតុកម្មបង្ហាញពីការស្នេហាជាតិ និងការពារអធិបតេយ្យភាព រួមទាំងសម្តែងការប្រឆាំងចំពោះការទន្ទ្រានដីប្រវែង ២០០ ម៉ែត្ររបស់កម្ពុជាលើតំបន់មុំបី»។ នៅថ្ងៃទី៦ មិថុនា ២០១៥ វេលាម៉ោង ១០:០០ ព្រឹក បណ្តាញនិស្សិត និងប្រជាជនដើម្បីកំណែទម្រង់ប្រទេសថៃ (NPR) និងកងទ័ពព្រះធម៌ បានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅមុខស្ថានទូតកម្ពុជាក្នុងទីក្រុងបាងកក ដែលដឹកនាំដោយលោក Phichit Chaiyamongkol និងលោក Nasser Yeema ដើម្បីដាក់លិខិតបង្ហាញពីជំហររបស់ពួកគេលើបញ្ហាជម្លោះព្រំដែន និងគាំទ្រដល់ភាគីថៃ។ មនុស្សជាងមួយរយនាក់បានលើកទង់ជាតិថៃ និងសញ្ញាសម្គាល់ដោយបញ្ជាក់ថា តំបន់ជម្លោះដូចជាត្រីកោណ Emerald និងប្រាសាទបុរាណផ្សេងៗជាកម្មសិទ្ធិរបស់ប្រទេសថៃ ហើយបានវាយប្រហាររដ្ឋាភិបាលថៃ និងកម្ពុជា ដោយបញ្ជាក់ថាមានការប៉ុនប៉ងធ្វើឱ្យខូចទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ក្រុមនេះក៏បានរិះគន់រដ្ឋាភិបាលថៃថាមានភាពធូរស្រាលពេកដោយចោទថាខ្វះភាពរឹងមាំក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែន។ កាលពីម្សិលមិញក្រុមតវ៉ានេះបាននាំគ្នាទៅតវ៉ានៅមុខក្រសួងការពារជាតិថៃ ដោយទាមទារឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិលោក Phumtham Wechayachai ផ្តល់អំណាចឱ្យយោធាក្នុងការដោះស្រាយវិវាទព្រំដែនជាមួយកម្ពុជា ហើយថាក្រសួងការពារជាតិធ្វើឱ្យពលរដ្ឋថៃបាត់បង់ទំនុកចិត្ត។ NPR ក៏បានថ្លែងសុន្ទរកថាអំពាវនាវដល់សាធារណជនឱ្យគាំទ្រយោធាថៃ និងកុំបណ្តោយឱ្យបាត់បង់ដីសូម្បីតែមួយអ៊ីញ មុនពេលដាក់សេចក្តីថ្លែងការណ៍ទៅកាន់ស្ថានទូត ប៉ុន្តែគ្មានអ្នកតំណាងណាចេញមកទទួល ទើបពួកគេបង្ហោះឯកសារនៅលើរបងស្ថានទូត និងបន្តសកម្មភាពដោយសន្តិវិធី៕

(ថៃ)៖ អ្នកជាតិនិយមថៃជំរុញឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ Phumtham ផ្តល់អំណាចដល់យោធា និងអនុញ្ញាតឱ្យ NSC ដឹកនាំក្នុងការគ្រប់គ្រងជម្លោះព្រំដែនដែលកំពុងកើនឡើងជាមួយកម្ពុជា។ ខណៈអ្នកជាតិនិយមថៃ បានអំពាវនាវឱ្យពង្រឹងអំណាចយោធា ខណៈព្រួយបារម្មពីទំនាក់ទំនងល្អរវាងក្រកូលស៊ីណាវ៉ាតត្រា និងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អាចជះឥទ្ធិពលដល់ការសម្រេចចិត្តក្នុងផលប្រយោជន៍ជាតិរបស់ខ្លួនឯង។ សារព័ត៌មាន The Nation Thailand បានឱ្យដឹងថា ក្រុមអ្នកជាតិនិយមមួយក្រុមបានប្រមូលផ្តុំគ្នា កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ដើម្បីជំរុញឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ Phumtham Wechayachai ពង្រឹងតួនាទីយោធាក្នុងការដោះស្រាយវិវាទព្រំដែនជាមួយកម្ពុជា ដោយសម្តែងការព្រួយបារម្ភថា គាត់អាចរងឥទ្ធិពលខ្លាំងពេកពីមនោសញ្ចេតនានៃគ្រួសារកាន់អំណាចរបស់កម្ពុជា។បណ្តាញនិស្សិត និងប្រជាជនដើម្បីកំណែទម្រង់ប្រទេសថៃ (STR) បានធ្វើបាតុកម្មនៅមុខក្រសួងការពារជាតិ ដោយអំពាវនាវឱ្យ Phumtham ប្រគល់ឱ្យក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិ (NSC) ទទួលបន្ទុកគ្រប់គ្រងស្ថានការណ៍ បន្ទាប់ពីភាពតានតឹងជាថ្មីនៅតាមព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។ក្រុមនេះបានសម្តែងការព្រួយបារម្ភថា Phumtham អាចត្រូវបានបង្វែរទៅដោយទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធរវាង អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោក ថាក់ស៊ីន ស៊ីណាវ៉ាត្រា និងសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ដែលជាឪពុករបស់នាយករដ្ឋ មន្ត្រីកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលអាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សមត្ថភាពរបស់គាត់ ក្នុងការសម្រេចចិត្តមិនលំអៀងក្នុងផលប្រយោជន៍ជាតិ៕

(ភ្នំពេញ)៖ យោងតាមការបង្ហោះនៅលើគណនីហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់សាស្ត្រាចារ្យ ឥន សុផល បានសរសររៀបរាប់ថា ការប្តឹងទៅ ICJ គឺជាជម្រើសដ៏ល្អសម្រាប់កម្ពុជា។លោកសាស្ត្រាចារ្យបានសសេររៀបរាប់ពីមូលហេតុដូចតទៅ៖ ១.ភាគីថៃ មិនចង់ឡើងក្តីទៅតុលាការ ICJ នោះទេ ព្រោះធ្លាប់ទទួលមេរៀនរួចទៅហើយ ដោយបានចាញ់ ក្តីកាលពីឆ្នាំ១៩៦២ ក្នុងរឿងក្តីប្រាសាទព្រះវិហាហរ ហើយបានចាញ់ម្តងទៀត កាលពីឆ្នាំ២០១៣ ក្នុងរឿងក្តីប្រាសាទព្រះវិហារដដែល ហើយថៃ បានដឹងយ៉ាងច្បាស់ពីលទ្ធផល !២.ក្នុងអំឡុងពេលនៃដំណើរការដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅ ICJ កម្ពុជាត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់បំផុត និងត្រៀមការពារខ្លួនឱ្យបានខ្លាំងក្លា ព្រោះគេអាចប្រើប្រាស់កម្លាំងយោធា ដើម្បីដាក់សម្ពាធមកលើកម្ពុជា និងតុលាការ ICJ ។៣.សូមពលរដ្ឋខ្មែរទាំងអស់រក្សាភាពស្ងប់ស្ងាត់ និងអត់ធ្មត់ឱ្យបានខ្លាំងទោះបី ប្រជាជនថៃធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងកម្ពុជា ដែលគោលដៅគឺស្ថានទូតកម្ពុជានៅទីក្រុងបាងកកក៏ដោយ។ សូមកុំឱ្យធ្លាក់ទៅក្នុងអន្ទាក់របស់គេដូចឆ្នាំ២០០៣ទៀត ដែលកម្ពុជាខាតបង់ច្រើន។៤.ស្ថានទូតទាំងអស់ ត្រូវទទួលបានការការពារដោយច្បាប់អន្តរជាតិ មិនអាចរំលោភបំពានបានឡើយ ហើយរដ្ឋម្ចាស់ ត្រូវមានកាតព្វកិច្ចការពារទាំងស្ថានទូត ការពារមន្ត្រីការទូត រួមទាំងក្រុមគ្រួសារ និងទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកគេ ដែលមិនអាចប៉ះពាល់ និងរំលោភបំពានបានឡើយ ។សូមគាំទ្រចំពោះចំណាត់ការដ៏ចាស់ទុំនិងមានជំនឿជឿជាក់ចំពោះរាជរដ្ឋាភិបាល !គួរបញ្ជាក់ថា តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ឬហៅកាត់ថា តុលាការពិភពលោក គឺជាតុលាការអន្តរជាតិ តែមួយគត់ដែលវិនិច្ឆ័យវិវាទទូទៅ រវាងប្រជាជាតិនានា និងផ្តល់យោបល់យោបល់ លើបញ្ហា ច្បាប់អន្តរជាតិ។ តុលាការនេះគឺជាសរីរាង្គមួយក្នុងចំណោមសរីរាង្គទាំងប្រាំមួយ របស់អង្គការសហ ប្រជាជាតិ ហើយមានទីតាំងនៅទីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់។តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (ICJ) គឺជាស្ថាប័នតុលាការដ៏សំខាន់របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ៕   

ទីក្រុងសេអ៊ូល សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ៖ នាព្រឹកថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ ឯកឧត្តម ហួត ហាក់ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងទេសចរណ៍ ត្រូវបានគោរពអញ្ជើញជាគណៈអធិបតីចូលរួមក្នុងកម្មវិធីកាត់ខ្សែបូរបើកសម្ពោធជាផ្លូវការពិពរណ៍អន្តរជាតិសេអ៊ូលលើកទី៤០ និងសន្និសីទឧស្សហកម្មទេសចរណ៍ពិភពលោកលើកទី៤ នៅរដ្ឋធានីសេអ៊ូល ដែលមានការចូលរួមពីប្រទេសជាង៤០ ពីគ្រប់ទ្វីប ស្តង់ពិព័រណ៌ចំនួន៥០០ អ្នកលក់ចំនួន៧៥០ ក្រុមហ៊ុន និងអ្នកទិញចំនួន៨០០ក្រុមហ៊ុន ហើយក្រសួងទេសចរណ៍ក៏បានចូលរួមដោយរៀបចំពន្លាផ្សព្វផ្សាយសក្តានុពលទេសចរណ៍កម្ពុជាដល់ពិភពលោក ជាពិសេសប្រជាជនកូរ៉េ ដើម្បីមកទស្សនាកម្ពុជាឱ្យបានកាន់តែច្រើនឡើង។His Excellency the Minister of Tourism of Cambodia was invited to preside over the ribbon-cutting ceremony of the 40th Seoul International Travel FairSeoul, Korea: On the morning of June 5, 2025, H.E Huot Hak, Minister of Tourism, was honored to preside over the ribbon-cutting ceremony of the 40th Seoul International Travel Fair and the 4th World Tourism Industry Conference in Seoul, which was attended by more than 40 countries from all continents, 500 exhibition booths, 750 sellers and 800 buyers. The Ministry of Tourism also participated by setting up a pavilion to promote Cambodia's tourism potential to the world particularly to the Koran people to visit Cambodia more numbers.

(សុខភាព)៖ មួយរយៈពេលថ្មីៗកន្លងមកនេះ ឃើញមាន ជនរងគ្រោះដែលខូចស្បែកជាច្រើននាក់ បានបង្ហាញអារម្មណ៍ឈឺចាប់តាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក បន្ទាប់ពីពួកគេបានប្រើប្រាស់ឡេលក់នៅលើទីផ្សារដែលមានសារធាតុកាត់ជ្រុលហួស រហូតបណ្ដាលឱ្យស្បែកមានសភាពខូចខាតជាទម្ងន់ ជាពិសេសនោះគឺពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហា បែកសង្វា ប្រេះស្បែកតែម្ដង។ យ៉ាងណាមិញ ជុំវិញបញ្ហាដែលបណ្ដាលឱ្យស្បែកឈានរកដំណាក់កាលអាក្រក់ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនេះ ច្បាស់ណាស់ផលិតផលដែលពួកគេបានប្រើប្រាស់នោះ លុះត្រាទាល់តែមាននូវសារធាតុដែលកាត់ជ្រុលហួសហេតុ រហូតធ្វើឱ្យស្បែកពុំអាចទទួលយកបាន។ ទន្ទឹមនឹងនេះផងដែរ បញ្ហាដ៏ធ្ងន់ធ្ងរមួយនេះ ត្រូវបានគ្រូពេទ្យជំនាញបញ្ជាក់ហើយថា ពុំមែនងាយស្រួលក្នុងការព្យាបាលនោះឡើយ ម្យ៉ាងទៀតវាក៏ជាហេតុផលដែលអាចធ្វើឱ្យ ប៉ះពាល់ដល់គ្រឿង និងឈានដល់ដំណាក់កាលលាងឈាមផងដែរ។ជាក់ស្ដែង បើយោងតាម វេជ្ជបណ្ឌិត ប្រាក់ ណារុំ បានធ្វើការបង្ហោះសារកាលពីពេលថ្មីៗ យ៉ាងដូច្នេះថា «ជំងឺសង្វារយក្ស ឬ ជំងឺរហែកស្បែក ឬជំងឺរយះស្បែក បណ្តាលមកពីបកជ្រុលឬឡេកាត់ជ្រុល ធ្វើឲ្យស្បែកស្តើង ផុយ ប្រេះ រយះខ្វោក។ ជំងឺនេះជួបច្រើន ពិបាកព្យាបាលខ្លាំងណាស់ ។ ចង់ស សបាន ! បន្ទាប់មកខូចស្បែក សង្វារ ប្រេះស្បែខាងក្រៅ ខាងក្នុងប្រេះថ្លើម ខូចតម្រងនោម! ចង់ធំ ធំបាន! ខាងក្រៅឡើងធំរបស់គេមែន ប៉ុន្តែខាងក្នុង ថ្លើមក៍ឡើងធំតាមដែរ តម្រងនោមប្រែទៅជាស្វិត លែងមានទឹកនោម! លាងឈាម! បើមិនជឿកុំប្រមាទ តែបើឆ្លាតកុំចេះតែជឿ»។ទោះជាយ៉ាងណា នេះក៏ប្រៀបបានដូចជាសារដាស់តឿនមួយពីសំណាក់វេជ្ជបណ្ឌិតជំនាញ ទៅកាន់អ្នកដែលមានបំណងចង់ប្រើប្រាស់លេដើម្បីប្ដូរព័ណ៌សម្បុរផងដែរ ត្រូវតែពិនិត្យលើផលិតផលឱ្យបានល្អិតល្អន់មិននឹងប្រើប្រាស់ ដោយមិនត្រូវជឿលើការឃោសនាប៉ុន្មានម៉ាត់នោះឡើយ។ ជួនកាលលាបទៅឃើញផល ២ថ្ងៃប្លែក ៣ថ្ងៃ សស្លេក ក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែបញ្ហាប្រឈមនោះរំលងមិនបានប៉ុន្មាន ក៏បែកសង្វារឡើងរវាម ហើយបើឈានដល់ដំណាក់កាលនេះហើយ ព្យាបាលអស់រាប់ពាន់ដុល្លាក៏មិនប្រាកដដូចដើមដែរ៕

(សង្គម)៖ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងក្រុមគ្រួសារ បានផ្ដល់ដីប្រមាណ២ហិកតានៅតំបន់ជ្រោយចង្វារសម្រាប់កសាងអន្តេវាសិកដ្ឋានដល់និស្សិតស្រីក្រីក្រមកពីតាមបណ្ដាខេត្ត។ នេះបើយោងតាមការបង្ហោះនៅលើគេហទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតី តេជោ ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃ ០៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥នេះ។ដោយនៅក្នុងការបង្ហោះនោះ មានខ្លឹមសារទាំងស្រុងយ៉ាងដូច្នេះថា៖ ព្រឹកមិញ ខ្ញុំបានដឹកនាំការប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាជាតិដើម្បីស្ត្រី។ ក្រៅពីការផ្តល់ជាអនុសាសន៍ ខ្ញុំបានសម្រេចក្នុងនាមជាមេគ្រួសារ ដើម្បីកសាងអន្តេវាសិកដ្ឋានសម្រាប់និស្សិតជាស្ត្រីក្រីក្រមកពីបណ្តាខេត្តមកបន្តការសិក្សានៅរាជធានីភ្នំពេញ។បន្ទាប់ពីការពិភាក្សាជាមួយភរិយា និងកូនស្រី ខ្ញុំយកការសម្រេច៖១.យកដី ២ហិកតា ដែលទិញតម្លៃជាង ១០លានដុល្លារ សម្រាប់សាងសង់ ស្ថានីយទូរទស្សន៍បាយ័ននៅជ្រោយចង្វារប្រគល់ជូនទៅក្រសួងកិច្ចការនារី ដើម្បីសាងសង់អន្តេវាសិកដ្ឋាន។២.ការសាងសង់សម្រាប់និស្សិតស្រ្តីស្នាក់ចំនួន ៥០០នាក់ ដោយក្នុង ១បន្ទប់ស្នាក់នៅ ៤នាក់ (ដោយមានបន្ទប់ទឹក និងចង្រ្កានបាយផងដែរ) ដូចនេះយើងត្រូវកសាងចំនួន ១២០បន្ទប់។យើងត្រូវកសាងប៉ុស្តិ៍សុខភាពនៅជាន់ផ្ទាល់ដី ដែលមានបន្ទប់សម្រាប់ពិនិត្យជម្ងឺ និងបន្ទប់សម្រាប់គ្រូពេទ្យប្រចាំការផងដែរ។ក្រោយការសាងសង់នឹងប្រគល់ជូនជាសម្បត្តិរដ្ឋគ្រប់គ្រងដោយក្រសួងកិច្ចការនារី។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថាអន្តេវាសិកដ្ឋាននេះនឹងជួយកាត់បន្ថយការលំបាករបស់និស្សិតជាស្ត្រី និងជួយពន្លឿនដល់ការវិយោគកសាងសមត្ថភាពរបស់ស្រ្តី និងការចូលរួមរបស់ស្រ្តីក្នុងការកសាងប្រទេសជាតិ៕

(ថៃ)៖ ក្រុមប្រជាជនថៃមួយចំនួនបាននាំគ្នាស្រែកធ្វើបាតុកម្មតវ៉ា កើតទុក្ខមិនសុខចិត្តក្នុងប្រទេស ពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ក្រោយកម្ពុជាប្រកាសដាក់របៀបវារៈបញ្ហានៅតំបន់មុំ ៣ ប្រាសាទតាមាន់ធំ តាមាន់តូច និង ប្រាសាទតាក្របី ដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅតុលាការអន្តរជាតិ ICJ។ នាវេលាម៉ោង ០៩:៤០ ព្រឹក ក្រុមបណ្ដាញសិស្សនិស្សិត និងប្រជាជនកំណែទម្រង់ប្រទេសថៃ (កប.ទ.) ដឹកនាំដោយលោក ភីឈីត ឆៃយ៉ាមង្គល (Pichit Chaimongkol) មេដឹកនាំ កប.ទ. បានធ្វើដំណើរមកដល់ក្រសួងការពារជាតិ ប្រមូលផ្ដុំគ្នាធ្វើបាតុកម្មតវ៉ា បង្ហាញជំហរ និងទាមទារឱ្យលោក ភូមិធម្ម វេតឆៈយ៉ាឆៃ (Phumtham Wechayachai) ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ ពន្លឿនការដោះស្រាយបញ្ហានៅតាមបណ្ដោយព្រំដែនថៃ-កម្ពុជា ដើម្បីឱ្យមានសន្តិភាព និងរបៀបរៀបរយឱ្យបានឆាប់រហ័ស។ក្រុមខាងលើនេះ ជាក្រុម PDRC ដែលគេហៅថា គណៈកម្មាធិការប្រជាជនដើម្បីការផ្លាស់ប្តូរប្រទេសថៃ។ ក្រុមនេះបានប្រមូលម្ដុំគ្នាទៅបាតុកម្មតវ៉ា ដោយប្រើសម្តីទ្រគោះបោះបោកផ្សេងៗដាក់ ដល់ក្រសួងការពារជាតិរបស់ខ្លួន ក្នុងបំណងដាក់សម្ពាធទៅកាន់រដ្ឋាភិបាល និង យោធា ឱ្យបង្ហាញជំហរច្បាស់លាស់លើបញ្ហាព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និង ថៃ ដែលកំពុងតែក្តៅគគុកនេះ។អ្វីដែលជាការកត់សម្គាល់ខ្លាំងនោះ ក្រុមប្រជាជនថៃ ដែលបានធ្វើបាតុកម្មនាពេលនេះ ហាក់បីដូចជាកំពុងក្តៅក្រហាយមិនសុខចិត្តខ្លាំងចំពោះរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯង ជាពិសេសក្រោយពីដឹងថា កម្ពុជានឹងយកជម្លោះនេះទៅដោះស្រាយនៅឯតុលាការអន្តរជាតិ ICJ។ វីដេអូ ការប្រមូលផ្ដុំគ្នាធ្វើបាតុកម្មរបស់ប្រជាជនថៃទាំង កំពុងតែទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំង ពីសំណាក់មហាជនទាំងក្នុង និងក្រៅស្រុក ពិសេស អ្នកលេងបណ្ដាញសង្គមនៅកម្ពុជាយើងតែម្ដង រហូតធ្វើឱ្យសាធារណៈជនខ្មែរយើងមួយចំនួនបានលើកឡើងថា ហេតុអ្វីចាំបាច់ស្រែកឡាំប៉ាធ្វើអ្វី ខ្លាចចាញ់ក្ដីមែនទេ បើកម្ពុជាយកជម្លោះព្រំដែនទៅប្ដឹងតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិឱ្យកាត់ក្ដី៕

(អន្តរជាតិ)៖ លោកប្រធានាធិបតី Donald Trump បានចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីប្រកាសមួយ កាលពីល្ងាច ថ្ងៃពុធនៅ០៥ ខែមិថុន ឆ្នាំ២០២៥ ដើម្បីហាមឃាត់ការធ្វើដំណើរពីប្រទេសជាច្រើន ទៅកាន់សហរដ្ឋ អាមេរិក ដោយលើកឡើងពីហានិភ័យផ្នែកសន្តិសុខ។ការហាមប្រាម នឹងដាក់កម្រិតទាំងស្រុងនូវការចូលរបស់ប្រជាជនពីប្រទេសចំនួន 12 មានដូចជា អាហ្វហ្គានីស្ថាន; មីយ៉ាន់ម៉ា; ឆាដ; សាធារណរដ្ឋកុងហ្គោ; អេក្វាទ័រហ្គីណេ; អេរីទ្រា; ហៃទី; អ៊ីរ៉ង់; លីប៊ី; សូម៉ាលី; ស៊ូដង់; និងយេម៉ែន។ចំណែកប្រជាជនមកពីប្រទេសចំនួនប្រាំពីរនឹងមានការរឹតបន្តឹងមួយផ្នែកមានដូចជា ប៊ូរុនឌី គុយបា ឡាវ សៀរ៉ាឡេអូន តូហ្គោ តូមិននីស្ថាន និងវ៉េណេស៊ុយអេឡា។ការប្រកាសរួមបញ្ចូលការលើកលែងសម្រាប់អ្នករស់នៅអចិន្ត្រៃយ៍ស្របច្បាប់ អ្នកកាន់ទិដ្ឋាការដែល មានស្រាប់ ប្រភេទទិដ្ឋាការជាក់លាក់ និងបុគ្គលដែលការចូលបម្រើផលប្រយោជន៍ជាតិរបស់ សហរដ្ឋអាមេរិក។អ្នកនាំពាក្យរងរបស់សេតវិមានលោក Abigail Jackson បានសរសេរនៅលើ X ថា "ប្រធានាធិបតី Trump កំពុងបំពេញការសន្យារបស់លោកដើម្បីការពារជនជាតិអាមេរិកពីបរទេសដ៏គ្រោះថ្នាក់ដែលចង់មក ប្រទេសរបស់យើង ហើយធ្វើឱ្យយើងមានគ្រោះថ្នាក់" ។ការដាក់កំហិតសាមញ្ញទាំងនេះ គឺមានលក្ខណៈជាក់លាក់របស់ប្រទេស និងរួមបញ្ចូលកន្លែងដែល ខ្វះការ ត្រួតពិនិត្យត្រឹមត្រូវ បង្ហាញពីអត្រាស្នាក់នៅលើសទិដ្ឋាការខ្ពស់ ឬបរាជ័យក្នុងការចែករំលែក អត្តសញ្ញាណ និងព័ត៌មានគំរាមកំហែង។លោក Trump បាននិយាយនៅក្នុងវីដេអូមួយដែលបានបង្ហោះកាលពីថ្ងៃពុធថា ប្រទេសថ្មីអាចត្រូវបាន បន្ថែមទៅការហាមឃាត់ការធ្វើដំណើរ នៅពេលដែលការគំរាមកំហែងកើតឡើងនៅជុំវិញពិភពលោក" ។ហើយដូចគ្នានេះដែរ ប្រទេសថ្មីអាចត្រូវបានបន្ថែមនៅពេលដែលការគំរាមកំហែងកើតឡើង នៅជុំវិញពិភពលោក ប៉ុន្តែយើងនឹងមិនអនុញ្ញាតឱ្យមនុស្សចូលទៅក្នុងប្រទេសរបស់យើង ដែលមាន បំណងចង់ធ្វើឱ្យយើងមានគ្រោះថ្នាក់ទេ ហើយគ្មានអ្វីនឹងរារាំងយើងពីការរក្សាសុវត្ថិភាពរបស់ អាមេរិកនោះទេ"។ការប្រកាសនេះចូលជាធរមាននៅម៉ោង 12:01 ព្រឹក ថ្ងៃទី 9 ខែមិថុនា នេះបើយោងតាមសេតវិមាន។ការ​ប្រកាស​នេះ ​កើត​មាន​មិន​ដល់​ប្រាំ​ខែ​បន្ទាប់​ពី​ប្រធានាធិបតី​បាន​ចូល​កាន់​តំណែង។ នៅថ្ងៃដំបូងដែលលោកចូលកាន់តំណែង លោកបានចេញបទបញ្ជាប្រតិបត្តិមួយ ដោយបញ្ជាឱ្យសមាជិក គណៈរដ្ឋមន្ត្រី រួមទាំងរដ្ឋលេខាធិការ ដើម្បីចងក្រងបញ្ជីប្រទេសមួយ “ដែលការពិនិត្យ និងពិនិត្យព័ត៌ មាន មានភាពខ្វះខាត ដើម្បីហាមឃាត់មួយផ្នែក ឬទាំងស្រុងលើការទទួលយកប្រជាជនពីប្រទេសទាំងនោះ៕